Το 1953 ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν παρουσιάζει την ταινία του «Καλοκαίρι με τη Μόνικα». Πρόκειται για μία κλασική δημιουργία του κορυφαίου Σουηδού σκηνοθέτη, η οποία είχε εξαιρετική απήχηση και εκτός της πατρίδας του, συστήνοντας στο διεθνές κοινό έναν από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες στην Ιστορία της Έβδομης Τέχνης. Εβδομήντα χρόνια από την πρεμιέρα της ταινίας, με την σπουδαία ερμηνεία της Χάριετ Άντερσον, εκμεταλλευόμαστε την ευκαιρία για να την θυμηθούμε.

Ads

«Το «Καλοκαίρι με τη Μόνικα» είναι η πλέον πρωτότυπη ταινία του πλέον πρωτότυπου των σκηνοθετών» – Ζαν-Λυκ Γκοντάρ

Ο Χάρι (Λαρς Έκμποργκ – Lars Ekborg) και η Μόνικα (Χάριετ Άντερσον – Harriet Andersson) γνωρίζονται σ’ ένα μπαρ και πηγαίνουν μαζί στον κινηματογράφο. Εκείνη ονειρεύεται να αποδράσει από τη μιζέρια του σπιτιού της και τον μόνιμα μεθυσμένο πατέρα της. Ο Χάρι από τη μεριά του θα ήθελε να την καλέσει στο διαμέρισμά του, αλλά επειδή φοβάται την αυταρχική θεία του προτιμά να φύγουν με τη βάρκα του.

Ads

Η αρχική ευφορία που τους δίνει η προσωρινή φυγή από την καθημερινότητα και τα προβλήματά της, σταδιακά αρχίζει να μετατρέπεται σε εφιάλτη λόγω της έλλειψης χρημάτων, αλλά και την παράλληλη έλευση ενός ερωτικού αντίζηλου. Τελικά οι δύο νέοι, ο Χάρι και η Μόνικα, θα παντρευτούν. Καρπός του έρωτας τους θα είναι ένα παιδί, αλλά η Μόνικα δε θα αντέξει τη συμβατική οικογενειακή ζωή και μοιραία θα εγκαταλείψει τον Χάρι.

Μια ιδιαίτερη ταινία το «Καλοκαίρι με τη Μόνικα», αναδύεται μέσα από την πλούσια φιλμογραφία του πολυτάλαντου και σπουδαίου σκηνοθέτη, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Μία δημιουργία όπου μαζί με την βραβευμένη στις Κάννες το 1955 ταινία «Χαμόγελα Καλοκαιρινής Νύχτας» θεωρούνται ως οι ταινίες που διαδραματίσαν σημαντικό ρόλο ώστε να χαρίσουν στον σπουδαίο Σουηδό σκηνοθέτη την καλλιτεχνική αναγνωρισιμότητα και πέρα από τα σύνορα της πατρίδας του.

«Υπάρχει πάντα μία διαρκής πάλη μέσα μου, ανάμεσα στην ανάγκη μου να καταστρέψω και στη θέλησή μου να ζήσω. Κι αυτό δημιουργεί μία εσωτερική ένταση που κυριαρχεί και στον τρόπο που δημιουργώ και στην υλική μου ύπαρξη. Κάθε πρωί ξυπνώ με μια καινούρια οργή, μια καινούρια καχυποψία, μια καινούρια λαχτάρα για τη ζωή» – Ίνγκμαρ Μπέργκμαν

Ως γνωστόν ο Μπέργκμαν είχε μία συγκεκριμένη ομάδα αγαπημένων ηθοποιών τους οποίους και αρεσκόταν να χρησιμοποιεί ποικιλοτρόπως στις δημιουργίες του, τόσο στο Θέατρο, όσο κυρίως στον Κινηματογράφο. Στην δημιουργική αυτή ομάδα συγκαταλέγεται και η πρωταγωνίστρια μας, η υπέροχη Χάριετ Άντερσον, που στο «Καλοκαίρι με τη Μόνικα» μας χαρίζει ίσως την καλύτερη ερμηνεία της καριέρας της.

Το «Καλοκαίρι με τη Μόνικα», είναι μία ταινία που στην εποχή της επικρίθηκε δριμύτατα – στις Ηνωμένες Πολιτείες κυκλοφόρησε με τον τίτλο: «Monika, the Story of a Bad Girl» – για την τολμηρότητα των σκηνών της.

Υπέροχες σεκάνς, από έναν πραγματικό δεξιοτέχνη της κάμερας όπως ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, ο οποίος στην συγκεκριμένη ταινία μας χαρίζει κι ένα πλάνο ανθολογίας που αξίζει ιδιαίτερης αναφοράς. Πρόκειται φυσικά για την στιγμή όπου η Χάριετ Άντερσον, κλείνει το μάτι στους θεατές κοιτώντας κατάματα την κάμερα, θυμίζοντας κάτι από το μεταγενέστερο κινηματογραφικό κίνημα της Nouvelle Vague.

Ο Μπέργκμαν συμπλέοντας και με τους υπόλοιπους νεωτεριστές σκηνοθέτες της εποχής του, αμφισβήτησε το κυρίαρχο μοντέλο αφήγησης του κλασικού κινηματογράφου και άνοιξε τον δρόμο στο μοντέρνο Σινεμά.

Κληρονόμος της σκανδιναβικής κινηματογραφικής παράδοσης (Στίλλερ, Σγιόστρομ, Ντράγιερ) και βαθιά επηρεασμένος από την σκέψη των Κίρκεγκωρ, Μπερντιάεφ, τον υπαρξισμό και τις ψυχαναλυτικές θεωρίες των Φρόυντ και Γιούνγκ, ο Μπέργκμαν εστίασε την κάμερά του, όχι τόσο στην κοινωνία ή στην ιστορία, όσο στο ίδιο το άτομο ως οντότητα. Ίσως γι’ αυτό τα πιο χαρακτηριστικά έργα του είναι σκληρά, αλλά πάντα ρεαλιστικά. Ευγενή δοκίμια για τον ρόλο της ανθρωπότητας σ’ έναν αλλοτριωμένο κόσμο.

Διαβάστε επίσης:

Καλοκαίρι με τη Μόνικα / Summer with Monika / Sommaren med Monika
Σκηνοθεσία: Ίνγκμαρ Μπέργκμαν
Σενάριο: Περ Άντερς Φόγκελστρεμ
Πρωταγωνιστούν: Χάριετ Άντερσον, Λαρς Έκμποργκ, Ντάγκμαρ Έμπεσεν, Όκε Φριντέλ
Φωτογραφία: Γκούναρ Φίσερ
Μοντάζ: Γκόστα Λέβιν, Τάγκε Χόλμπεργκ
Μουσική: Ερικ Νόρντγκρεν
Χώρα Παραγωγής: Σουηδία
Έτος Παραγωγής: 1953
Διάρκεια: 96 λεπτά